3. ทุกขสูตร^*

ว่าด้วยธรรม 5 ที่ให้เกิดทุกข์และสุข

[3] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
ย่อมอยู่เป็นทุกข์ มีความเดือดร้อน คับแค้น เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อแตกกาย
ตายไป พึงหวังได้ทุคติ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้
เป็นผู้ไม่มีศรัทธา 1 ไม่มีหิริ 1 ไม่มีโอตตัปปะ 1 เกียจคร้าน 1
มีปัญญาทราม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
นี้แล ย่อมอยู่เป็นทุกข์ มีความเดือดร้อน คับแค้น เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อ
แตกกายตายไปพึงหวังได้ทุคติ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ ย่อมอยู่
เป็นสุข ไม่เดือดร้อน ไม่คับแค้น ไม่เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อแตกกายตายไป
พึงหวังได้สุคติ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็น
ผู้มีศรัทธา 1 มีหิริ 1 มีโอตตัปปะ 1 ปรารภความเพียร 1 มีปัญญา 1
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล ย่อมอยู่
เป็นสุข ไม่เดือดร้อน ไม่คับแค้น ไม่เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อแตกกายตายไป
พึงหวังได้สุคติ.
จบทุกขสูตรที่ 3
*สูตรที่ 3-4 ไม่มีอรรถกถาอธิบาย

4. ภตสูตร

ว่าด้วยธรรม 5 ที่นำไปนรกและสวรรค์

[4] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
ย่อมถูกนำมาทิ้งไว้ในนรก เหมือนสิ่งของที่เขานำมาทิ้งไว้ฉะนั้น ธรรม 5
ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ไม่มีศรัทธา 1 ไม่มี
หิริ 1 ไม่มีโอตตัปปะ 1 เกียจคร้าน 1 มีปัญญาทราม 1 ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล ย่อมถูกนำมาทิ้งไว้
ในนรก เหมือนสิ่งของที่เขานำมาทิ้งไว้ฉะนั้น.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ ย่อมเป็น
ผู้ได้รับเชิญมาไว้บนสวรรค์ เหมือนสิ่งของที่เขานำมาวางไว้ฉะนั้น ธรรม 5
ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้มีศรัทธา 1 มีหิริ 1 มี
โอตตัปปะ 1 ปรารภความเพียร 1 มีปัญญา 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ได้รับเชิญมาไว้บนสวรรค์
เหมือนสิ่งของที่เขานำมาวางไว้ฉะนั้น.
จบภตสูตรที่ 4

5. สิกขสูตร

ว่าด้วยฐานะที่น่าติเตียนของภิกษุและภิกษุณีผู้ลาสิกขาแล้ว

[5] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุหรือภิกษุณีบางรูป ลาสิกขาสึกออก
มาเป็นคฤหัสถ์ เธอย่อมถึงฐานะอันน่าติเตียน ซึ่งถูกกล่าวหาอันชอบแก่เหตุ
5 ประการในปัจจุบัน 5 ประการเป็นไฉน คือ ท่านไม่มีแม้ศรัทธาใน